Дарэчы, панове, сёння 87 год з таго, як была падпісана ганебная Рыжская дамова..
"Рыжскі мірны дагавор 1921, пагадненне пра спыненне савецка-польскай вайны 1920 і нармалізацыю адносін. Заключаны 18 сакавіка 1921 у Рызе паміж РСФСР і УССР з аднаго боку і Польшчай з другога.
Беларускія дэлегацыі ні ад БССР, ні ад БНР не былі дапушчаны да падрыхтоўкі і падпісання дагавора. Дэлегацыя БССР прысутнічала ў Рызе з самага пачатку перагавораў, але яе паўнамоцтвы не былі прызнаныя польскім бокам.
Рыжскі мір не прызналі і асудзілі: кіраўніцтва БНР, Беларуская партыя сацыялістаў-рэвалюцыянераў, дзеячы Беларускай сацыял-дэмакратычнай партыі і Беларускай партыі сацыялістаў-федэралістаў, прадстаўнікі нацыянальнай інтэлігенцыі БССР (у т.л. Я.Купала, Я.Колас, У.Дубоўка), Першая (1921, Прага) і Другая (1925, Берлін) Усебеларускія канферэнцыі"
Разабраўшыся з тэрыторыяй, трэба было вырашаць лёс людзей, якiя там пражывалi.
Тут дамова прадугледжвала шырокiя сацыяльныя i культурныя правы насельнiцтва на далучаных тэрыторыях. [highlight]Польшча прадастаўляла асобам не польскай нацыянальнасцi ўсе правы, якiя забяспечвалi свабоднае развiццё культуры, мовы, свабоду веравызнання. Беларусы, украiнцы i рускiя мелi права культываваць сваю мову, арганiзоўваць i падтрымлiваць свае школы, развiваць сваю культуру i ствараць з гэтай мэтай аб’яднаннi ды хаўрусы (артыкул VII)[/highlight].
Аднак, прадэклараваўшы адно, польскiя ўлады рабiлi зусiм iншае. Хутка пачаў ажыццяўляцца курс польскага кiраўнiцтва на паланiзацыю заходне-беларускiх земляў. Таму беларускi нацыянальны рух разглядаўся як антыдзяржаўны i падвяргаўся пераследаванню ды рэпрэсiям. Да пачатаку 30-х гадоў большая частка беларускiх арганiзацыяў i школаў была зачыненая альбо разагнаная.
Голосование
: 1 ... 12 13 15 16 ... 22 Далее» Вниз