следующая тема »

[14 Август 2025, 07:04:07]

Новости, реклама:

[14 Август 2025, 07:04:07]

Новости, реклама:

[litwin]

Антон Іванавіч ЛУЦКЕВІЧ - беларускі палітычны і грамадскі дзеяч, публіцыст, літаратурны крытык, гісторык, лінгвіст, выдавец.

Паходзіў з шляхецкага роду герба "Навіна". Брат Івана Луцкевіча. У 1902 скончыў Мінскую гімназію. Вучыўся на фізіка-матэматычным факультэце Пецярбургѓскага універсітэта, юрыдычным факультэце Дэрпцкага універсітэта. Адзін з заснавальнікаў у 1903 БРГ. Арыштаваны ў Мінску ў 1904 за распаўсюджванне партыйнай літаратуры; выпушчаны з пазбаўленнем права пакідаць горад. У лютым 1906 перайшоў на нелегальнае становішча, пераехаў у Вільню. Уваходзіў у склад рэдакцый газ. "Наша доля" і "Наша ніва". Першы артыкул апублікаваў у 1906 у №1 газеты "Наша доля". Пасля акупацыі Вільні ў 1915 нямецкімі войскамі ўзначаліў Беларускае таварыства дапамогі пацярпелым ад вайны. Адзін з выдаўцоў газеты "Гоман". У 1918 быў ініцыятарам абвяшчэння незалежнасці БНР; з кастрычніку 1918 старшыня Рады народных міністраў і міністр замежных спраў БНР. У пачатку верасня 1919 інтэрнаваны ў Варшаве; 1 снежня 1919 вярнуўся ў Мінск. У ліпені - жніўні 1920 зняволены бальшавікамі. З 1921 старшыня Беларускага нацыянальнага камітэта ў Вільні. У 1921 арганізатар Беларускага музея імя І. Луцкевіча. З 1925 працаваў у рэдакцыйным камітэце БСРГ. Арыштаваны польскімі ўладамі ў кастрычніку 1927; апраўданы судом у пач. 1928. У 1928 арыштоўваўся яшчэ раз. У 1930 польскія ўлады забаранілі дзейнасць Беларускага выдавецкага таварыства, якім кіраваў Антон Луцкевіч. У 1931 звольнены з работы ў Віленскай беларускай гімназіі. Антон Луцкевіч стаў аб'ектам палітычных спекуляцый і нападаў; у 1933-1939 беларускія газеты яго не друкавалі. Арыштаваны 30 верасня 1939 савецкімі ўладамі ў Вільні; этапіраваны ў Мінск. Рашэннем Асобай нарады пры НКУС СССР 14 чэрвеня 1941 прыгавораны да 8 гадоў зняволення. Памёр у зняволенні (дакладная дата смерці стала вядомая нядаўна). Рэабілітаваны ў 1989.

http://be.wikipedia.org/wiki/Антон_Луцкевіч