следующая тема »

[02 Август 2025, 09:19:38]

Новости, реклама:

[02 Август 2025, 09:19:38]

Новости, реклама:

[enn]

Сто гадоў назад акупаваная Беларусь мела ж тыя праблемы, што і сёння...

Актуальны артыкул Антона Луцкевіча.
I праз сто гадоў тыя самыя праблемы
Увазе чытачоў «Нашае Нівы» прапануецца артыкул Антона Луцкевіча «Аб свабодах».
Артыкул гэты быў упершыню надрукаваны ў «старой» «Нашай Ніве» 100 гадоў таму: 25 студзеня  (7 лютага) і 2(15) лютага 1907 г. Заставалася чатыры месяцы да трэцячэрвеньскага перавароту, да разгону ІІ Дзяржаўнае Думы і скасаваньня больш-менш прагрэсіўнага выбарчага закону, адваяванага ў царскага рэжыму на барыкадах 1905 г. 3 чэрвеня 1907 г. у гісторыі Расеі і Беларусі пачалася цэлая паласа, якую назвалі пэрыядам рэакцыі. Атрыбутамі гэтага пэрыяду былі ваенна-палявыя суды, сталыпінскія вагоны і сталыпінскія гальштукі (так называлі вяроўкі на шыбеніцах).
Зрэшты, і да трэцячэрвеньскага перавароту Беларусь жыла ў становішчы то ўзмоцненай, то надзвычайнай аховы, а сам Антон Луцкевіч і ягоны брат Іван вялі нялёгкае жыцьцё рэвалюцыянэраў-падпольшчыкаў. І ўжо каму-каму, а ім добра было вядома, што такое пашпартны рэжым, налёты паліцыі і жандараў, ператрусы, безабароннасьць нават адукаванага чалавека, нават шляхціца перад дзяржаўнай рэпрэсіўнай машынай... Ім аж надта добра было вядома, што такое адсутнасьць свабоды слова і друку, што такое цэнзура (яна канфіскавала ўсе нумары «Нашае Долі». апрача першага), што такое адсутнасьць свабоды сходаў і саюзаў...
Няма сумневаў, што кожны, чытаючы артыкул «Аб свабодах», міжволі будзе параўноўваць сытуацыю пачатку XX і пачатку XXI стагодзьдзяў, задаваць сабе пытаньне: а што ж памянялася да лепшага ў нашай краіне? Ці маюць беларусы тыя правы і свабоды, пра якія Антон Луцкевіч пісаў 100 гадоў таму? Няма сумневаў і наконт высноваў, якія зробіць кожны чытач. Анатоль Сідарэвіч