Авой, прачытала я гэты верш у суседняй тэме (без пазначэння аўтара) і думаю: нейкі малады хлопец перакладаў хіба з польскай. І адразу ў яблычак трапіла!
Гэты верш напісаны Броцкім у дваццацігадовым узросце і гэты верш мае цікавую (вельмі) гісторыю і супадзенні.
Пачнем з гісторыі. Насамрэч песня пра макі Монтэ-Кассіна напісаная проста ў ноч перад пачаткам атакі на руіны манастыра польскай арміі генерала Андэрса. У гэтай арміі меўся ўласны тэатрык (як зампаліты Гарнавыя меліся ў арміі савецкай), дык вось, артыст гэтага тэатра Фелікс Канарскі напісаў раптоўным натхненнем некалькі куплетаў песні ўначы, ды пабудзіў свайго сябра, каб той дапісаў да іх музыку, што й было здзейснена. Потым, ужо наступаючы, Канарскі ўбачыў белы крыж з букецікам чырвоных макаў у гільзе і дапісаў яшчэ адзін куплет. Разам з імі падружавала маладая і вельмі прыгожая спявачка Ірэнка, каторая вывучыла песню і выканала яе проста ў перамогу, стоячы на той гары. Улічваючы, якая гэта была ўзрушальная, моцная, ганарлівая песня на крыві і ўвогуле ўсю атмасферу, якая атачала гэту карціну, бядак генерал Андэрс не вытрымаў і праз нейкія там чатыры гады ажаніўся сабе на Ірэнцы і нарадзіў з ёй дачку Анну-Марыю. Было яму недзе 55 год. Дачка разумная ды ўдалая атрымалася і ў Польшчы дагэтуль такая вядомая палітычка, пасолка рэспублікі Польшча
тадам! у Італіі.
Вось такая гэта была чароўная і таленавітая песня. На той час вельмі папулярная, мяркую.
Броцкі, безумоўна, мог бы пазначыць, адкуль ён скамуніздзіў натхненне, сюжэт, і хто такі быў той зімародак, але чамусці гэтага не зрабіў. Можа, у тыя часы гэта было даволі шырока вядома, дык Броцкі не ўяўляў, што праз столькі год нейкі малады
гарадзенскі хлопец успомніць тыя чырвоныя макі.
Тым не меньш, сам Броцкі таксама ажаніўся неде пасля 57 год на сваёй маладзенькай студэнтцы і
тадам! таксама нарадзіў з ёй дачку Анну-Марыю.
Толькі вось Анна-Марыя Броцкая прайдзісветка і абібочка, якая проста жыве, карыстаючыся аўтарскім правам бацькі, і нічога з сябе пакуль не прадстаўляе.
Фелікс Канарскі прыйшоў да мяне і літае па справядлівасць, грукочучы кулачышчам мне па ноўце.
Тэкст:
Czerwone Maki na Monte Cassino
(Красные маки на Монте-Кассино)
Muzyka: Alfred Schütz (1910-1999)
Słowa: Feliks Konarski (1907-1991)
Czy widzisz te gruzy na szczycie?
Tam wróg twój się kryje jak szczur.
Musice, musicie, musicie
Za kark wziąć i strącić go z chmur.
I poszli szaleni, zażarci,
I poszli zabijać i mścić,
I poszli jak zawsze uparci,
Jak zawsze - za honor się bić.
Czerwone maki na Monte Cassino
Zamiast rosy piły polską krew.
Po tych makach szedł żołnierz i ginął,
Lecz od śmierci silniejszy był gniew.
Przejdą lata i wieki przeminą,
Pozostaną ślady dawnych dni...
I tylko maki na Monte Cassino
Czerwieńsze będą, bo z polskiej wzrosną krwi.
Runęli przez ogień, straceńcy,
Niejeden z nich dostał i padł.
Jak ci z Samosierry szaleńcy,
Jak ci spod Rokitny, sprzed lat.
Runęli impetem szalonym
I doszli. I udał się szturm.
I sztandar swój biało-czerwony
Zatknęli na gruzach wśród chmur.
Czerwone maki na Monte Cassino...
Czy widzisz ten rząd białych krzyży?
To Polak z honorem brał ślub.
Idź naprzód - im dalej, im wyżej,
Tym więcej ich znajdziesz u stóp.
Ta ziemia do Polski należy,
Choć Polska daleko jest stąd,
Bo wolność krzyżami się mierzy -
Historia ten jeden ma błąd.