следующая тема »

[11 Август 2025, 18:35:10]

Новости, реклама:

[11 Август 2025, 18:35:10]

Новости, реклама:

[litwin]

Нашыя продкі, як сведчаць гістарычныя крыніцы, карысталіся тэрмінам «рэч паспалітая» - у дакументах на беларускай мове і тэрмінам «res publica» - у дакументах на лаціне на працягу амаль усяго існавання Вялікага Княства Літоўскага (ад ХІV да канца ХVІІІ стагоддзя), прычым задоўга да 1569 года, натуральна ўжываючы яго як сінонім свайго гаспадарства, сваёй дзяржавы. Спашлемся на аўтарытэтную крыніцу першай паловы ХVІ стагоддзя - Статут 1529 года, дзе словазлучэнне «рэч паспалітая» скрозь ужываецца ў значэнні «гаспадарства», «дзяржава», «краіна», напрыклад: у 10-м артыкуле раздзела І, 6-м артыкуле раздзела ІІІ, 2-м артыкуле раздзела ІV. Тое ж паўтараецца і ў шматлікіх артыкулах Статутаў 1566 і 1588 гадоў.
 
Жыгімонт Аўгуст у віленскім прывілеі 1565 г. так характарызаваў звароты да яго ад грамадзянаў ВКЛ: «Іж будзечы нам, гаспадару на вялікім сойме вальным у месьце нашым сталечным Віленскім... з усім рыцарствам земль усяго панства Вялікага Княства Літоўскага, дзе прыкладаючы патрэбы Рэчы Паспалітае таго панства нашага данесьлі просьбы свае...»

А латинская res publicai Длугоша не принимается

______
P.S. Litwin, может у тебя есть цитаты по "рэч паспалитая" по отношению к ВКЛ (документация, метрика)... только в 15 веке?

Адкуль гэты матэрыял...?? Шчыра кажучы, ад цябе толькі зараз даведаўся, што ліцьвіны да 1569 г. выкарыстоўвалі гэты тэрмін, я думаў ён вельмі рэдка трапляўся ў тагачасным справаводстве ВКЛ.. Так што дзякуй табе.. Між іншым у Статуце 1588 "рэч паспалітая" разумеецца як "дзяржаўная справа", "дзяржаўная служба"...