...а на першае вашае пытанне адкажа любы больш-менш адукаваны першакурснік гістфаку - канешне ўся шляхта была спаланізавана....
Не, спадар Litwin, гэта не так было! Спаланізаванай была толькі шляхта з самых высокіх слаёў, і гэта была культурная і моўныя паланізацыя. У тагачасным сэнсе нацыянальным - шляхта лічыла сябе літвінамі ажно да першай сусветнай вайны.
Шляхта в Беларуси к 20 веку - в большинстве - католики. Во многих областях шляхта говорила на беларуском.
Правільна! Бедная, дробная шляхта часта ведала польскую мову толькі для мэт касцельных. Багацейшая размаўляла паміж сабою па-польску, але і добра гаварылі на мясцовых мовах.
"петь религиозные песни и гимны на польском языке." - гэта вы лічыце яна была не спаланізавана? пытанне вычарпана..
- А калі толькі такую мову выкаыстоўваў Касцёл? У частцы уняцкіх цэркваў было так сама!
Гэта не сведчыць пра паланізацыю людзей.
У Мицкевича есть поэма "Пан Тадеуш". События 1811 года на Литве (Новогрудчине). Там среди шляхты местной было лишь одно польское семейство, которое говорило на польском языке. У них не было крестьян, они сами пахали землю.
- Гэтаж поэма, не крыніца!
...яшчэ у 18-пачатку 19 ст. гэтая шляхта была спрэс спаланізаванай.. некаторыя яе прадстаўнікі маглі размаўляць на мясцовых гаворках, але ўсведамлялі яны сябе палякамі, а сваёй радзімай - Рэч Паспалітую.... зазірніце ў архівы, справаводства ў некаторых земскіх судах да сярэдзіны 19 ст. яшчэ вялося па-польску..
Як я ужо напісал - усведамлялі яны сябе палякамі у сэнсе культурным. У тагачасным сэнсе нацыянальным - шляхта лічыла сябе літвінамі ажно да першай сусветнай вайны, а часта і даўжэй (Пілсудскі, Мілош).