Чем связаны Польша и Гродно
1) Z Grodnem zwiazana jest jedna z najwazniejszych polskich pisarzy XIX wieku nurtu pozytywizmu,
Elżbieta Orzeszkowa.
Urodzona 6 czerwca 1841 roku w Miłkowszczyźnie koło Skidla w powiecie
grodzieńskim. W Grodnie żyła ostatnie 15 lat (1895-1910) i tworzyła.
Biało-niebieski dworek, w którym mieszkała Eliza Orzeszkowa. nie jest oryginalny, to rekonstrukcja z 1979 r. - XIX-wieczny dom pisarki został rozebrany po II wojnie światowej. Od 2001 r. działa tu niewielkie muzeum. W dwóch pokojach można obejrzeć drugie wydanie "Nad Niemnem" (1891 r.), kilka obrazów, listów, zdjęć, biurko i zielniki własnoręcznie wykonane przez Orzeszkową.
Zmarła 18 maja 1910 w Grodnie i w Grodnie na cmentarzu pobernardyńskim jest jej grób.
Pogrzeb pisarki był wielką manifestacją polskości miasta.
2) Z Grodno związani są liczni królowie Rzeczpospolitej i Grodno odegrało bardzo wazną rolę w historii Rzeczpospolitej.
W Grodno przebywał bardzo często polując w okolicznych puszczach król
Władysław Jagiełło, pierwszy król z dynastii Jagiellonów.
Wraz z wejściem na tron Jagiellonów rola Grodna urosła do "trzeciej" stolicy Rzeczpospolitej, obok Krakowa i Wilna.
Król Kazimierz Jagiellończyk przebywał W Grodno gdy polska delegacja w poselstwie zaproponowała mu tron krakowski.
W 1444 r. Król rozszerzył prawa miejskie: magdeburskie Grodna: miasto otrzymało herb: jeleń świętego Huberta z krzyżem miedzy rogami, chorągiew, samorząd miejski. Rade miejska kierowało na zmianę dwóch burmistrzów: katolicki i prawosławny.
Król Kazimierz Jagiellończyk bardzo lubił Grodno i
zmarł w Grodnie, 1492 r. na Starym Zamku.
W Grodno zmarł drugi syn Króla Kazimierza Jagiellończyka,
swiety (również) Kazimierz, na zamku w 1484 roku.
W XVII wieku ogloszony świętym i Patronem Rzeczypospolitej Obojga Narodów.(= Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego)
Dzisiaj pozostaje
Patronem Litwy.
Jeden z pierwszych króli elekcyjnych (drugi),
Stefan Batory spędził w Grodno 10 lat.
Król Stefan Batory: przez wielu historyków uważany jest za jednego z najwybitniejszych polskich królów elekcyjnych.
Urodził się 27 września 1533 na Węgrzech, w Szilágysomlyó, zm. 12 grudnia 1586 w Grodnie .
Książę siedmiogrodzki od 1571, król Polski i wielki książę litewski od 1576, po ślubie (w tym samym roku) z Anną Jagiellonką, córką Zygmunta I Starego.
Stefan Batory zrobił z Grodna niemal stolicę kraju, bo przez długi czas było ono centrum życia politycznego i bazą wypadową podczas wojen z Moskwą.
Król Batory rozpoczął budowę kościoła farnego, dziś katedra. Chciał być w Grodno pochowany. Niestety gdy król umarł, kościół był nie dokończony i pogrzebano Stefana Batorego na Wawelu.
Stefan Batory zmarł w Grodnie w 1586, na Starym Zamku (dolnym) (tym z XIV wieku, zburzonym podczas najazdu szwedzkiego) .
Konstytucja sejmowa z 1673 r wyznaczyła Grodno na miejsce co trzeciego sejmu walnego Rzeczpospolitej, przez co w Grodno rezydencje i pałace posiadało wielu magnatów Rzeczpospolitej.
Na potrzebę obrad sejmowych
Król August II w 1734 roku rozpoczął budowę nowego Zamku królewskiego na terenie starego „batorowego” Starego Zamku (dolnego). W Grodnie we wrześniu 1705 roku król August II spotykał się ze swoim sojusznikiem carem Rosji Piotrem I.
W Grodnie Sejm Rzeczpospolitej przyjmował najtragiczniejsze decyzje. Na „Nowym Zamku”
obradował „Sejm Niemy” w 1793 który został zmuszony do przyjęcia II Rozbioru Rzeczpospolitej.Sejm zniósł wszystkie reformy Sejmu Czteroletniego (Wielkiego) łącznie z Konstytucją 3 Maja.
Jak się później okazało, był to ostatni sejm Rzeczpospolitej Obojga Narodów.
Król Stanisław August Poniatowski podpisał w Grodnie, na Nowym Zamku, abdykację, 25 listopada 1795, na korzysc Carycy Katarzyny.
Abdykcja zakończyła historię Rzeczpospolitej Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego.
3)
Obrona Grodna w 1939 roku przed wkraczającymi do miasta wojskami sowieckimi była główną bitwą polsko-sowiecką w kompanii wrześniowej 1939.
Rolę tej obrony miasta obrazuje fakt, że na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie, obrona ta jest uwieczniona tablicą (umieszcza się tam Tablice z najważniejszymi w dziejach Polski bitwami).
4) Grodno jest centrum zamieszkania jednego z najliczniejszych skupisk polskich poza granicami Polski.
Trochę dlatego do dzisiaj w Kościołach katolickich miasta większość mszy odprawianych jest po polsku.
Tu siedzibę ma Związek Polaków na Białorusi.
Z Grodzieńszczyzny pochodził i wyjechał do Polski (urodzony w Wasiliszkach), jeden z najbardziej emblematycznych piosenkarzy Polski powojennej,
Czesław Niemen (prawdziwe nazwisko Czesław Wydrzycki). Zanim z rodzicami w roku 1958 wyjechał do Polski, uczył się w Grodno w latach 1954-1958 w Muzyczno-pedagogicznym Liceum, (Гродненскoe музыкально-педагогическое училище) w klasie domry. Liceum opuscił przed wyjazdem do Polski.
Czeslaw Niemen do konca życia odmienial swoje nazwisko z białoruska: Нёман (Niemen) i Нёманa (Niemena) (po polsku poprawnie "Niemna"), i Нёманam (Niemanem) (po polsku poprawnie "Niemnem") i wymagał w Polsce tej odmiany swojego pseudonimu. Odmiana ta używana jest i dzis, po smierci artysty.
A cmentarz katolicki, pobernardyński, jest jednym z trzech głównych cmentarzy polskich za wschodnią granicą Polski, po cmentarzach we Lwowie (cmentarz Łyczakowski) i Wilnie (Rossa, Antokol i Bernardyński).
Plan cmentarza:
5) Z Grodnem zwiazany jest jednen z najbardziej znanych swietych polskich:
Święty Maksymilian Kolbe. Mieszkal w Grodno od 1922 do 1927. Św. Maksymilian Kolbe duszpasterzował w Kościele p.w. MB Anielskiej w zaniemeńskiej części miasta.
Święty Maksymilian Kolbe w styczniu 1922 roku zaczął wydawać w Krakowie Rycerza Niepokalanej. Przełożeni jednak w obawie, że o. Kolbe zadłuży klasztor, w końcu 1922 wysłali go do Grodna, gdzie Święty założył zaraz drukarnię.
W Grodno pracował nad dziełem, które uważał za program swojego życia.
I to w Grodno owoce okazały się w całej pełni: w 1927 roku "Rycerz Niepokalanej" wychodził już w nakładzie 70 000 egzemplarzy.
Juz w 1927, ze względu na wagę "Rycerza Niepokalanej" Święty Maksymilian Kolbe przeniósł redakcję do Niepokalanowa, kolo Warszawy. W 1938 roku "Rycerz Niepokalanej" był wydawany w nakładzie 1 milonowym co stawialo go wsród głównych periodykow polskich.
Maksymilian Kolbe zginał w obozie koncentracyjnym w Oswięcimiu.
яшчэ?
Голосование
: 1 ... 188 189 191 192 ... 1006 Далее» Вниз